Joan den ostiralean, ekainak 4, parrokiako lokaletan (BengoLeku) Mufungako Lagunen Fundazioak misiolari ohien eta kolaboratzaileen topaketa egin zuen, Nekane Garcia misiolariak Euskadira egindako bisitaren harira. Bilerak bi helburu zituen: herrialde hartako lehen eskuko berriak jasotzea eta berriz elkartzea.
Nekane Garcia (Errenteria, Gipuzkoa, 1961), ekainaren 21ean Bunkeyara itzuliko dena, mediku bat eta Carmelita Misiolaria da, eta, beste hiru ahizparekin batera (Petra, Magda eta Pascale), Bunkeyako Misioaren Ospitalea zuzentzen du. Hiru hamarkada baino gehiago daramatza Kongoko Errepublika Demokratikoan lanean.
OSASUN-EGOERA
Puntu honetan, Nekanek lan egiten duten zonaldeetako osasun-egoeraren berri eman zuen. Gaixotasun asko daude, hiesa, giltzurrunetako gutxiegitasuna… Gaixoek azken unera arte itxaroten dute ospitalera joateko, lehen sendatzailea sendatzen edo botika naturalak erabiltzen saiatzen direlako.
Bunkeyako ospitalea oso ondo dabil. Duela gutxi isolamendu pabiloi txiki bat eraiki zuten eta duela lau urte amatasun pabiloia konpondu zuten termitekin. Ospitaleak eguzki-panelekin funtzionatzen duenez, argi-mozketa luze eta ugariek ez dute eraginik instalazioen funtzionamenduan.
Nahiz eta herrialde horretako osasun sistema zertxobait hobetzen ari den sentsazioa izan, hainbat erakunderen diru-laguntza eta materialei esker, herrialdea ez doa ondo. Ez dago hobetzeko ekintza zehatzik, eta sentsazio orokorra da Kongoko Errepublika Demokratikoa bertan behera uzten dutela bertako agintariek, eta horrek ezinegona sortzen du herritarrengan.
Nekanek azaldu zuen koronabirus-mailak ez direla esanguratsuak izan. Kinsasan bi tontor izan ziren, bata pandemiaren hasieran eta bigarrena Hegoafrikako aldaera iritsi zenean.
HEZKUNTZA-EGOERA
Nekanek azaldu zuenez, hezkuntza maila oso txarra da eta, nahiz eta gobernuak irakaskuntza doakoa izango dela agindu, ez da gauzatuko. Hirietan familiak ikastetxearekin konpontzen dira. Utzikeria hain da garrantzitsua, irakasleak ere ez dira eskolara joaten. Horren guztiaren ondorioz, bizirauteko aukera bakarra nekazaritza da, baita irakasleena ere, etab.
EGOERA EKONOMIKOA ETA POLITIKOA
Txinatarrek Afrika osoa konkistatu dute. Gobernuaren aurrekontuaren arabera, edozer gauza eraikitzen dute: hotelak, etxeak, azpiegiturak… Gaur egun, Bunkeyako errepidea gorantz egiten ari dira, eta badirudi asfaltatu egingo dutela. Txinako enpresek meategiak ustiatzeak eragin ditzakeen lekuetan arraspatzen dute. Txinako hainbat korporazioren kudeaketak langileen eta haien familien lan-baldintzak nabarmen okertu ditu. Gainera, ezaguna denez, multinazional ezberdinak herrialdea arpilatzen ari dira, Hegoafrika edo Zambiarantz ezkutatutako lehengaiekin milaka kamioi ateraz.
Gertatu ohi diren matxinadei dagokienez, misiolariak nabarmendu du laburrak direla, egun batekoak edo bikoak, nahiz eta azkenaldian hildakoak izan diren. Sentsazio orokorra da Kabila horien atzean dagoela, gobernua ezegonkortzeko.
BESTE BERRI BATZUK
Lubumbashiko artzapezpikua hil ondoren, ez dago informazio askorik Muteba Mugalu artzapezpiku berriari buruz. Katangakoa dela ezagutzen da eta kisanga hitz egiten du.
Ekimen solidarioei dagokienez, Javier Goikuriak hainbat proiekturekin jarraitzen du Panda-Likasin eta Mufungako Lagunen Fundazioak herrialdera bisita egin nahi du ahal denean.
Baso-soiltzea izugarria da, soro berriak egiten baitituzte lantzeko, eta zura landare-ikatza edo aldamioak egiteko erabiltzen dute. Apurka-apurka nabari da aldaketa klimatikoa, baina oso zaila da bizitzan ezarritako ohitura guztiak haustea.
Bilera horretan, Nekanek Nyiragongo sumendiaren erupzioaren egoeraren berri eman zuen. Bunkeyatik urrun dagoen arren, orain arte 400.000 desplazatu eta hildako eta desagertu baino gehiago eragin dituela uste dute. Hogei urtean behin erupzioan sartzen den sumendi baten kontrola bertan behera geratu zen, jarraipen taldea joan egin baitzen, gasolinarik eta soldatarik ez zituztelako jasotzen.
JOSE LUIS ORMIJANA
Topaketa hau aprobetxatuz, Jose Luis Ormijanak (1936) bere esperientzia partekatu zuen Bunkeyan hilabete batzuk eman ondoren. Sentsazio nagusia da herrialdeak oso gutxi egiten duela aurrera. Errepideari dagokionez, nabarmen hondatzen ari dela azaldu zuen. Hala ere, ospitaleak oso ondo funtzionatzen du misiolariei esker.
Azkenik, abade gipuzkoarrak beste iritzi batzuk ere izan zituen, hala nola kaleetan zer eginik ez duten gazteen kopurua; gero eta urrunago dauden zelaien kokapena, herriaren hazkunde handiagatik eta mugikortasunaren zailtasunagatik; eta kisangaren (tokiko hizkuntza) garrantzia galtzea kiswahili (swahili) eta frantsesaren alde.
